Lastiğin Düzensiz AşınmasıLastik tabanının yere temas ettiği alanda yük dağılımının her bir mm² de eşit olmamasından dolayı yükü fazla taşıyan bölge/bölgelerin erken aşınmasıdır.
Lastiğin düzensiz aşınma tipleri ve sebepleri:A- Tabanda tek bir bölgede düzensiz aşınma.
Panik fren sonucu, tekerleğin bloke olması ve frenlemenin tek bir bölgede gerçekleşmesi veya depolama-park esnasında lastiğin ısı, yağ, solvent…gibi maddelerle uzun süreli fiziki teması neticesinde temas eden bölgedeki kauçuk karışımının özelliğini yitirmesi.
B- Tabanda birkaç bölgede düzensiz aşınma
Rulmanlarda boşluk var. Arka aksa takılı olan bu lastiklerin çalıştığı yerde amortisörler, süspansiyon sisteminde aşırı yıpranma var. Standart bir lastiğin yarış amaçlı (Rally) kullanılması. Aracın periyodik bakımlarının zamanında yaptırılmaması.
C- Taban merkezinde düzensiz aşınma (çevresel)
Lastik; yapılan işe uygun şişirme basıncının çok üzerinde bir değerdeki basınçta uzun süre kullanılırsa, taban orta bölgesi erken aşınır. Lastiğin yere temas eden alanında yük ve basınç eşit dağılmaz. Taban orta bölgesi omuzlara oranla daha fazla yük taşıyarak, diğer bölgelere göre daha fazla zolanır ve erken/hızlı aşınır. Daima yapılan iş ve çalışılan güzergaha göre lastik şişirme basınçları ayarlanmalıdır.
D- Tabanda iki omuzda düzensiz aşınma (çevresel)
Lastik; yapılan işe uygun şişirme basıncının çok altında bir değerdeki basınçta uzun süre kullanılırsa, iki omuz erken aşınır. Lastiğin yere temas eden alanında yük ve basınç eşit dağılmaz. Omuzlar, taban orta bölgesine oranla daha fazla yük taşıyarak diğer bölgelere göre daha fazla zorlanır ve erken/hızlı aşınır. Daima yapılan iş ve çalışılan güzergaha göre lastik şişirme basınçları ayarlanmalıdır.
E- Tabanda tek omuzda düzensiz aşınma (çevresel)
E-1 Araç üreticisi firma toleransları dışında Kamber açısı (pozitif veya negatif). Aşınma; bir omuzdan diğerine doğru azalır ve lastik yüzeyi pürüzsüzdür.
E-2 Araç üreticisi firma toleransları dışında Toe açısı/rot (iç vaya dış). Aşınma; bir omuzdan diğerine doğru azalır ve lastik yüzeyi testere dişi gibi eli tırmalar.
Dikkat Edilmesi Gerekenler;- Kırılmış veya aşırı deforme olmuş jantları düzelterek, kaynak yaptırarak kullanmayın.
- Manometresi (basınçölçer/hava saati) olmayan bir hortumla lastiğe hava basmayın.
- Lastiği şişirirken üzerine eğilmeyin, oturup sigara içmeyin. üzerine oturmayın.
- Merkezleme çizgisinden tam oturmadığı görülen bir lastiği aşırı şişirmeye çalışarak topukları kasıntılı oturmaya zorlamayın.
- Isınmış lastiğin şişirme basıncı kontrol edilmez; azaltmak veya ayarlamak hatadır.
- Supap kapaklarına gereken önemi verin ve sürekli kontrol edin. (Kapak yoksa; sübap bünyesine toz, toprak, nem girerek supap iğnesini/yayını paslandırır. Farkedilmezse iç basıncı düşen lastik sürüş emniyetini tehlikeye sokar. Mümkünse içi lastik contalı metal supap kapağı kullanın).
- Yazın uzun süreli kullanımlarda lastik şişirme basınçlarınızı (eğer araç üreticisi firma farklı öneride bulunmuyorsa) %10 oranında artırın.
- Aracın periyodik bakımlarını düzenli olarak yaptırın.
- Diş derinliği 1.6mm’ye inmiş lastiklerinizi mutlaka yenileyin.
- Lastiklerinizin yerlerini düzenli olarak değiştirin -rotasyon yaptırın- (eğer araç üreticisi firma farklı öneride bulunmuyorsa).
Lastik Bakım Süreleri:- Şişirme basınç kontrolü: 15 günde bir (varsa yedek lastik dahil)
- Lastik geometrisi ön/arka düzen (rot) : 10.000 km’de
- Balans: Direksiyonda titreşim hissedildiğinde
- Yer değiştirme: 10.000 km’de
Sadece ön tekerlekleri ayarlamak yeterli değildir! Önlerdeki aşınmanın en önemli nedeni arka aksdaki ayarsızlıklardır.